İnme beyin damarlarının tıkanması veya kanaması sonucu meydana gelen bir nörolojik hastalıktır. Her beş inmeden yaklaşık dördü damar tıkanmasına bağlı iken geri kalanı tansiyon yüksekliği veya anevrizma gibi nedenlere bağlı kanamalardır.
İnme sıklığı ülkemizin de aralarında olduğu gelişmekte olan toplumlarda giderek artmaktadır. Türkiye’de birkaç milyon ile ifade edilen sayıda inme geçirmiş kişi olup bunlara sadece gelecek yıl neredeyse çeyrek milyon daha eklenecektir. İnme erişkinde sakatlığın en sık nedenidir. Ayrıca, inme ölüm nedenleri arasında en üst sıralarında yer almaktadır. Ülke nüfusunun yaşlanması inme sıklığını en çok etkileyen nedenler arasındadır.
İnme beyinde etkilenen bölgeye göre beyin fonksiyonunun aniden bozulmasına yol açmaktadır. En sık belirtiler “yüzde kayma”, “konuşma bozukluğu” ve “kol yada bacakta güçsüzlük” dür. El, bacak veya vücudun bir veya iki tarafında kuvvet kaybı, görme kaybı, baş dönmesi, dengesizlik, çift görme, beceriksizlik, istemsiz hareket ve yürüyememe, ani hafıza kaybı, epilepsi nöbeti, ciddi baş ağrısı ve komaya kadar bilinç gerilemesi gibi belirtiler de inmeye bağlı gelişebilir. Eğer belirtilerden biri varsa, vakit geçirmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekmektedir.
İnme acil bir durumdur. Damar tıkanması olgularında damar açıcı tedavilerin etkinliği zamana ve etkilenen dokunun kan akımının kesilmesine olan dayanıklılığına bağlıdır. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi sonuç alınır. Tıkalı beyin damarının açılması için ilk 4,5 saat içinde damar içine pıhtı eritici ilaçlar (Trombolitik tedavi) uygulanabilir. İlk 6-8 saate kadar ise beyin bilgisayarlı tomografi anjiografi ile tespit damar içerisindeki tıkayıcı pıhtıya ulaşılarak pıhtının çıkartılması ile damarın açılması sağlana bilmektedir. Mekanik Trombektomi adı verilen bu işlem ülkemizde inme merkezlerinde yapmaktadır.
Mart 2021’den itibaren hızla ülke nüfusunun %90’ından fazlasını kapsayacak şekilde inme merkezi ve üniteleri tescillenerek hizmete başlamıştır. İnme merkezleri; inme hastalarına trombolitik tedavi uygulanabilen ve ileri görüntüleme yöntemleri ile mekanik trombektomi yapılan hastaların tedavi ve takibinin sağlandığı bölümlerdir.
Giresun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde ilk açıldığı günden itibaren Nöroloji Ana Bilim Dalı tarafından inme hastalarının trombolitik (pıhtı eritici tedavi) tedavisi yapılmakta ve daha sonraki tedavi ve takipleri nöroloji yoğun bakımda devam etmektedir. Ocak 2024’den itibaren de Girişimsel Radyoloji bölümü ekibi tarafından trombektomi (pıhtının damar içerisinden anjio ile çıkarılması) işlemleri yapılmaya başlanmıştır.
Tüm dikkat ve özene rağmen inme gelişirse bunu hemen tanımak ve bilmek, en erken ve en iyi tedaviyi alabilmek için de 112’yi aramak gerekmektedir.
Bulguların fark edilmesinden sonraki 8 saat hayati öneme sahiptir. Hekimler olarak bizler buradayız. Lütfen “Zaman beyindir!” diyelim ve saatleri iyi değerlendirelim.
Dr. Öğretim Üyesi Hüsniye Aylin Dikbaş
Dr. Öğretim Üyesi Vedat Ataman Serim
Prof. Dr. Ayhan BÖLÜK
Giresun Eğitim Araştırma Hastanesi
Nöroloji Ana Bilim Dalı
İnme Ünitesi
